'Under Construction' ontwerp: Jan Ros

THEATER SCHRIFT LUCIFER nummer # 11

'DENKPISTE'
- vlammende analyses, vurige essays, brandende kritieken, hete schotschriften
en ander denkwerk over theater nu -
Wie een (voorstel tot) een bijdrage heeft, is van harte uitgenodigd dit kenbaar te maken via theaterschriftlucifer@gmail.com.
Een keer per jaar worden de artikelen uit de Denkpiste gebundeld.


Hamlet: kind van een nieuwe tijd
- Twee keer Hamlet over theater, twijfel en verbeeldingskracht
Afgelopen najaar waren twee ensceneringen van Hamlet te zien, door het Thalia Theater in regie van Luk Perceval en door Toneelgroep Oostpool in regie van Marcus Azzini. Aankomend regisseur Tatiana Pratley bezocht beide voorstellingen en zag enkele interessante parallellen én verschillen in de verbeelding en behandeling van Hamlets' tijdloos-actuele levensvragen.
Tatiana Pratley
Naturisme voor beginners, idealisme voor gevorderden
- Over Viva La Naturisteraçion! van De Warme Winkel en De Utrechtse Spelen
Met Viva La Naturisteraçion! bereikt De Warme Winkel een voorlopig hoogtepunt in zijn oeuvre. Marijn Lems, theaterprogrammeur in STUK Kunstencentrum in Leuven, beschrijft hoe een van ambitie en ideeën overlopende performance er tegelijkertijd in slaagt een bijna volmaakte balans te treffen tussen oprechtheid en (zelf)relativering. De voorstelling biedt een coherente en beklijvende visie op de noodzaak van een nieuw begin.
Marijn Lems
1984 versus 2011
- Hoe ook ik transparant werd
Actrice Thirsa van Til doet verslag van haar gedachten tijdens het repetitieproces van de voorstelling 1984 van Urban Myth, gebaseerd op het gelijknamige boek van George Orwell. Het blijkt een zoektocht naar privacy, individualiteit en angst. En de grote vraag of zij haar verantwoordelijkheden - als burger én als theatermaker - wel serieus genoeg neemt. Een eerlijk verslag van een hedendaagse twijfelaar.
Thirsa van Til
Hoog tijd voor een nieuwe politieke partij: TONK
- Dankwoord t.g.v. de uitreiking van de Matthijs Vermeulenprijs 2011 -
Componist Richard Rijnvos kreeg op 22 juni 2011 voor de tweede maal de Matthijs Vermeulenprijs uitgereikt, ditmaal voor het werk Die Kammersängerin. De winnende compositie werd uitgevoerd door het Ives Ensemble, o.l.v. Ed Spanjaard en sopraan Marijje van Stralen. De regie was in handen van Jos van Kan. Deze avond werd onder de titel Toonzetters 2011, de mooiste hedendaagse composities van 2010 gepresenteerd in het kader van het Holland Festival.
Richard Rijnvos
Komt dat zien
- Open brief aan de politiek
Ilja Tammen is actrice, theatermaker, schrijver en traumatherapeute (i.o.)
Ilja Tammen

Verontwaardig U!
- Vrij naar: Indignez vous!
De versie zoals voorgedragen door acteurs Gijs Scholten van Aschat, Hans Kesting en Porgy Franssen als openingsrede bij de demonstratie van 28 juni 2011 op het Malieveld in Den Haag, tegen de voorgenomen bezuinigingen op de Nederlandse kunst
Stéphane Hessel
HENK & INGRID meet GEERT & FLEUR (werktitel)
- Een withete tragikomedie
De plannen van staatssecretaris Halbe Zijlstra voor stevige bezuinigingen in de Nederlandse culturele sector ontlokten ook aan toneelschrijver Tjeerd Bischoff reactie: samen met Jan van den Berg presenteerde hij op 22 juni 2011 op het Binnenhof te Den Haag de eerste publieke uitvoeringen van een korte satire. Zij speelden alle rollen zelf aan de voet van het standbeeld van Willem van Oranje. Hierbij viel hen op dat het beeld een kwartslag is gedraaid. Zelfs de prins heeft de blik van het Binnenhof afgewend en kijkt nu naar het oosten.
Tjeerd Bischoff
Te koop: schrijver
- Tegen elk aannemelijk bod -
Volgens het nieuwe kabinet is kunst voor de elite en niet voor de gewone man. De subsidies worden terug-geschroefd en de kunstenaar moet werken aan zijn eigen verdiencapaciteit. Maar wat zijn de mogelijkheden om als zelfstandig kunstenaar eigen inkomsten te verwerven? Toneelschrijver Jibbe Willems onderzoekt het mecenaat en de elite en zet zichzelf en zijn toneelwerk daarbij als casus in.
Jibbe Willems
Ik geloof in de mensen
- Drieluik over El Año de Ricardo van Angélica Liddell: Deel 1 -
In april 2011 was El Año de Ricardo van Angélica Liddell in Amsterdam te zien. Het was een voorstelling die de gemoederen bezighield: het was een aanklacht, een pamflet, maar ook een analyse van deze tijd. De Ricardo van Liddell schreeuwde ons - het publiek - tegemoet: 'ik ben Ricardo - jij bent Ricardo - wij zijn allen Ricardo' en creëerde daarmee een theaterervaring over ons collectieve en moedwillige zwijgen ten aanzien van het lijden van de wereld. Theater Schrift Lucifer vroeg drie auteurs om een reactie op El Año de Ricardo: Merel Heering, Els Launspach en Lonneke van Heugten. In dit eerste essay doet Merel Heering een poging zoveel lelijkheid te duiden.
Merel Heering
Een gesprek van breinen met breinen
- Drieluik over El Año de Ricardo van Angélica Liddell : Deel 2 -
In deel twee stelt Els Launspach dat 'in El Año de Ricardo een patroon wordt geweven dat mensen samenbindt en doodt'.
Els Launspach
Welkom in het hoofd van de dictator
- Drieluik over El Año de Ricardo van Angélica Liddell: Deel 3 -
In deel drie denkt Lonneke van Heugten hardop na over de religieus-rituele connotaties en de vragen over de complexe relaties tussen (mismaakte) lichamelijkheid, taal en machtsmisbruik.
Lonneke van Heugten
Cultuur in de Spiegel onder de loep
- Visie op kunsteducatie anno 2011 -
Twee jaar geleden is het onderzoek Cultuur in de Spiegel gestart. Doel is het opzetten van een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. Beleidsmakers en onderwijsinstellingen zijn enthousiast en volgen de resultaten op de voet. Maar binnen de podiumkunsten lijken nog maar weinig mensen van de ontwikkelingen op de hoogte te zijn. Wat houdt deze nieuwe vorm van cultuuronderwijs in? Welke visie over kunst en kunstbeleving ligt eraan ten grondslag? En wat kan hij betekenen voor theaters en theatergezelschappen? Een verkenning in twee delen naar aanleiding van een gesprek met initiatiefnemer Barend van Heusden over het project Cultuur in de Spiegel
Cock Dieleman en Annemarie Wenzel